Een groenscherm rond een bedrijf is een regel die samenhangt met een omgevingsvergunning. Het heeft als doel de bedrijfsgebouwen te integreren in de omgeving. Vanuit de bedrijven wordt het vaak gezien als een noodzakelijk kwaad. Bedrijfsgronden zijn duur en elke m² wordt dan graag optimaal benut. Enerzijds kan men het ook bekijken vanuit een andere hoek. Een mooi aangelegde bedrijfstuin kan een mooie weerspiegeling zijn van het bedrijf. Een visitekaartje voor de klanten maar ook een plek waar het aangenaam vertoeven is voor de medewerkers. Kortom maak van de regel een opportuniteit, een kans om het bedrijf tot een hoger niveau te tillen. Wees voorbeeld stellend naar andere bedrijven of buren in de buurt.

Eén van de vereisten van een bedrijfstuin is niet alleen dat het mooi moet ogen maar dat het ook onderhoudsvriendelijk moet zijn. Het groen mag niet als hinderlijk beschouwd worden. Zo is het bijvoorbeeld niet aangewezen om een boom te planten nabij de los – en laadkaaien van vrachtwagens. Dit komt niet ten goede voor de draaicirkels van de vrachtwagens alsook niet voor de wortels van de boom.  Kortom, ook hier weer de juiste plant op de juiste plaats.

Een andere vereiste, wordt vaak opgelegd in de vergunning, is dat het moet gaan om inheems (en misschien ook wel autochtoon) plantmateriaal. Alleen is niet elke inheemse plant geschikt voor een zone met veel bedrijvigheid. Zo is een zomereik minder geschikt om aan te planten in een verdichte zone, maar dient deze eerder voor een grotere groenzone. Of nog beter in een bos of park waar deze volledig tot zijn recht kan komen. Het assortiment die men dan kan gaan gebruiken zal dan beperkter worden, en om ziektes en plagen tegen te gaan is diversiteit van het beplantingsplan van belang. Ook het risico op luchtvervuiling kan een nadeel spelen voor sommige inheemse planten. Of het ‘Urban Heat Island’ vanwege de vele verhardingen in de zomers. Ga daarom steeds in overleg met de omgevingsambtenaar en toon aan dat bepaalde uitheemse planten net beter zijn om met bepaalde factoren om te kunnen omgaan. Met een goed doordacht plan kunnen er vast wel uitzonderingen toegestaan worden.

Om je op weg te helpen, worden er enkele praktische voorbeelden meegegeven waarmee je vlot aan de slag kan gaan. Het is vooral belangrijk om 3 vuistregels te onthouden:

1 Onderhoudsvriendelijk

2 Niet hinderlijk

3 Divers en niet monotoom

Plantenkeuze

Bomen

Kies voor boomsoorten die om kunnen gaan met externe omstandigheden: hitte, luchtvervuiling, droogte strooizout, … Kies voor bomen die zo weinig onderhoud vergen. Dit doe je o.a. door  rekening te houden met de groei eigenschappen van de boom: groeihoogte, (hinderlijke) vruchtdracht, ziektegevoeligheid, plaaggevoeligheid, soort bladafval, …  

Enkele  voorbeelden van geschikte boomsoorten in verschillende maatklasses:

boomgrootte 1a: hoger dan 20 m
Corylus colurna, Ginkgo biloba (vrouwelijjk), Metasequoia glyptostroboides, Quercus cerris, Quercus frainetto (‘Trump’), Quercus rubra, Sophora japonica

boomgrootte 1b: tussen de 12 m en 20 m
Alnus cordata, Celtis australis, Celtis occidentalis, Gleditsia triacanthos ‘Inermis’, Gleditsia triacanthos ‘Skyline, Gymnocladus dioica, Liquidambar styraciflua (‘Worplesdon’), Ostrya carpinifolia, Quercus imbricaria, Quercus palustris (‘Green Pillar’), Robinia pseudoaccacia ‘Bessoniana’, 

boomgrootte 2: tussen de 6 m en 12 m
Acer campestre (‘Elsrijk’, ‘Huibers Elegant’), Alnus glutinosa (‘Imperialis’ ,‘Laciniata’), Gleditsia triacanthos ‘Sunburst’, Magnolia kobus, Prunus avium (‘Plena’), Prunus serrulata (‘Sunset Boulevard’), Prunus ‘Umineko’, Sorbus aria (‘Magnifica’), Sorbus x intermedia (‘Brouwers Beauty’), Tilia mongolica, Zelkova serrata (‘Green Vase’).

boomgrootte 3: kleiner dan 6 m

Parrotia persica

Heester massieven

Wil je het ecologisch aanpakken en mag het wat losser ogen, dan kan je de bedrijfstuin omranden met een gemengde haag van inheemse planten. Plant een gemengde haag wel steeds dubbel aan en hou rekening met de verschillende groeisnelheden van planten. Dit soort haag is een belangrijk gegeven voor de biodiversiteit. Ook vormt dit een grote aantrekkingskracht uit naar vogels.

Voorbeeld van een samenstelling voor een gemengde haag: Acer campestre (20%), Carpinus betulus (50%), Cornus mas (5%), Ilex aquifolium (5%), Ligustrum vulgare (20%)

Voorzie verder losse heester massieven. Die zijn onderhoudsvriendelijker (weinig of geen snoei) en geven meer bloei:  Aronia var., Forsythia var., Kolkwitzia.,  Philadelphus var., Physocarpus var., Syringa var.,

Vaste planten

Een border toont altijd mooi, maar niet iedere vaste plant is eenvoudig in onderhoud voor een bedrijftstuin. Werk met macho planten die de bodem goed bedekken en die robuust zijn, wissel grote vakken af met verschillende kleuren en bloeivormen:  Anemone ‘Honorine Jobert’, Amsonia tabernaemontana, Aster ageratoides (‘Ashvi’, ‘Ezo Murazaki’, ‘Stardust’), Aster divaricatus, Aster radula, Brunnera sibirica, Calamagrostis acutiflora, Calamagrostris brachytricha, Carex flacca ‘Blue Zinger’, Carex morrowii (‘Ice Dance’, ‘Irish Green’), Chelone obliqua, Deschampsia cespitosa, Eupatorium maculatum, Geranium (nagenoeg bijna alle soorten), Kalimeris incisa ‘Madiva’,  Monarda bradburiana, Nepeta grandiflora, Nepeta racemosa, Nepeta ‘Six Hills Giant’, Nepeta ‘Walkers Low’, Panicum virgatum, Persicaria amplexicaulis, Persicaria polymorpha, Perovskia atriplicifolia ‘Blue Spire’, Rudbeckia subtomentosa, Salvia microphylla, Solidago caesia, Veronicastrum virginicum.

Extra tips :

Bezig met nieuwbouwplannen voor een bedrijf? Misschien al eens gedacht aan een daktuin of een binnentuin? Het kan dienen voor meetings met klanten op zonnige dagen, personeelsdrink, …

Creëer verschillende zithoekjes in de bedrijfstuin. Eentje onder de boom, eentje onder de zon, … Het hoeft niet altijd duur te zijn. Een eenvoudige picknick bank is zeker voldoende. Tijdens mooie dagen kan het personeel buiten lunchen.

Wil je nog het extra groen maken, maar is er niet meteen beschikbare ruimte voor handen? Werk dan met klimplanten langs de bedrijfsmuren. Klimplanten die snel de muren kunnen bedekken, verdienen hier de voorkeur. Voorbeelden hiervan zijn: Clematis vitalba, Humulus lupulus, Parthenocissus quinquefolia, Parthenocissus tricuspidata, …

Een tuin zonder onderhoud, dit bestaat niet. Dit geldt evengoed voor een bedrijfstuin. Door een juiste plantenkeuze kan het onderhoud beperkt worden maar de eerste jaren zal er wat intensievere arbeid nodig zijn tot dat het geheel mooi aansluit.